20220708 235957

ქარიზმატული თეოკრატია – არქიმანდრიტი ზაქარია ზაქარუ

წმინდა სილუანი ბრძანებს, რომ არასდროს ენახა ისეთი მოძღვარი, რომელსაც მისი ხორციელი მამის გულკეთილობის საზომს მიეღწია. სურდა მშვიდ, თავმდაბალ მოძღვარს დამოწაფებოდა და არა შიშის მომგვრელ, ძლიერი ხელის მქონეს. წმინდა სილუანთან შეხვედრამდე მამა სოფრონიც ცხარე ცრემლით ევედრებოდა უფალს ისეთი მოძღვარი გამოეჩინა, რომელიც მისი გონებისა და გულის წადილს გაიგებდა. მასაც მოყვასისადმი თბილი დამოკიდებულება ახასიათებდა, მომსვლელთაგან არავის უწყრებოდა, მხოლოდ მაშინ იჩენდა სიმკაცრეს, როცა სიამაყეს შეამჩნევდა ადამიანში. მრავალი ხუცესი ისეთი მოწყალე და გულკეთილია, რომ ხალხი ვერ ჰგუობს მათ და  ამ თვისებებს სისუსტედაც კი მიიჩნევენ. არ აქვთ რა გარჩევის უნარი, ვერ გულისხმაყოფენ რა იმალება მათი სიმდაბლის უკან და ამიტომაც სხვა “ძლევამოსილ” მოძღვრებს არჩევენ.   სულიერი ადამიანები არასდროს კამათობენ, არამედ თავს იმდაბლებენ ხოლო ღონიერ და ძლევამოსილ მოღვაწეებისკენ ხშირად იმიტომ ვისწრაფვით, რომ ჩვენთვისაც მთავარი ღირებულება ძალაუფლებაა; ეს კი ამა სოფლის ლოგიკაა. კარგად ცნობილი ფაქტია, რომ ძალაუფლება შინაგანად რყვნის ადამიანს, მისი მფლობელნი სულიერად დეგრადირდებიან. ერთადერთი გზა, რომ ადამაიანმა დიდ პასუხისმგებლობას გაუძლოს ისე, რომ არ დაზიანდეს, სიმდაბლით სამაგილითო მორჩილებაა.

მონასტერი არა მხოლოდ თეოკრატიულად, არამედ ქარიზმატულ-თეოკრატიულად[1] უნდა იყოს მოწყობილი. ქრისტეს ჩვენი გამოხსნა ძალით არ აღუსრულებია, არამედ მაგალითი მოგვცა: “და მე ოდეს ავმაღლდე ქუეყანით, ყოველნი მოვიზიდნე ჩემდა” (იოანე 12:32). თუმცა ჩვენ უხმარი ქმნილებანი ვართ, იგი ისწრაფვის, რომ თავის ბრძოლაში სიმდაბლითა და სიყვარულით გაიმარჯვოს და ამ მაგალითით მიგვიზიდოს და არა თავს მოგვახვიოს რაიმე. ადამიანის მთელი ტრაგედია იმაში მდგომარეობს, რომ ღმერთს არ ძალუძს უწმინდურებასა და სიბნელესთან თანაარსებობა. იგი წმინდაა და უქმნელ ნათელში მკვიდრობს, ეს კი ჩვენთვის დაბრკოლებას წარმოადგენს, რადგან მასთან თანამყოფობისთვის მისი მსგავსნი უნდა გავხდეთ. ქრისტე, რომელიც სიწმინდე, ჭეშმარიტება და სინათლეა,  არასდროს ძალადობს, მაგრამ, ამავე დროს, არც კომპრომისებს უშვებს საკუთარ ბუნებაში, “მის თანა ცხორებაჲ იყო და ცხორებაჲ იგი იყო ნათელ კაცთა“ (იოანე 1:4). სწორედ ეს არის ჩვენი მსჯავრის მიზეზი, რადგან “რაჲ ზიარებაჲ არს ნათლისა და ბნელისა?” (2კორ. 6:14). ღვთისათვის შეუსაბამონი ვართ როცა უწმინდურებაში ვიმყოფებით, არ ვანათებთ. თუ სიბნელეში ცხოვრებას ავირჩევთ ღთისაგან გაუცხოებულნი მარადიულ დავიწყებას მივეცემით, რაც ჯოჯოხეთს ნიშნავს

თუ მონასტერში ქარიზმატული მდომარეობა შენარჩუნებულია, უფალი მას დაიფარავს. მამა სოფრონი გვეუბნობოდა, რომ წმინდა პანტელეიმონის იღუმენია მისაილს ღმერთი ისე აშკარად მფარველობდა, რომ მისაილი კი არ იყო ღმერთის მორჩილი, არამედ თავად ღმერთი ემორჩილებოდა მისაილს. როდესაც იღუმენიად აირჩიეს, განჭვრეტის ნიჭი მიემადლა და მონასტრის მმართველობის საქმეს უდიდესი სიზუსტით შეუდგა. მონაზვნური ცხოვრების მსგავსი თეოკრატიული წესი ისეთი წმინდაა, რომ ღმერთი ყველაფრის ფასად დაიცავს მას, რაც  იღუმენის მფარველობაში გამოიხატება. სწორედ ამიტომ, წინამძრვრის მიმართ შეცოდება ყველაზე საზარელია. ეკლესიის ცხოვრებაში მრავალჯერ მინახავს ისეთი შემთხვევა, რომ ამ სოფელში ღმერთი ცხადად  შეწევნია ეპისკოპოსს, წინამძღვარსა ან რომელიმე მღვდელს მაშინაც კი, როცა თავად სრულად უმწიკვლონი არ ყოფილან. ეს მათ ცხონებას სულაც არ ნიშნავს, ისინი მომავლში წარსდგებიან უფლის სამსჯავროს წინაშე, ამ ცხოვრებაში კი ღმერთის მფარველობის ქვეშ იმყოფებიან ეკლესიის გულისათვის, რადგან მას ასე ძლიერ სურს თავისი სხეულის შენარჩუნება. ნებისმიერი რამ, რასაც იღუმენი ან უბრლო მონაზონი აკეთებს ქრისტეს სხეულის აღშენებისთვის მონასტრის საქმეში წვლილის შეტანით, ღვთის თვალში ძალზე ძვირფასია; სურს რა დაიცვას და შეინარჩუნოს ის წიაღი, რომელშიც მისი წმინდა სახელი ჭეშმარიტად იდიდება. ჩვენ, მღვდელბს, ამ სოფელში, შესაძლოა, ღმერთი გვმფარველობდეს, მაგრამ ეს სულაც არ ნიშნავს რომ მომავალ სიცოცხლეში ამნისტიას მივიღებთ.

კითხვა: რა შეიძლება გავაკეთოთ ჩვენდამი ღმერთის კეთილი ნების გამოვლენისათვის?

არქიმანდრიტი ზაქარია: სიცოცხლის ბოლო პერიოდში მამა სოფრონი განსაკუთრებით ზრუნავდა, რომ ყველაფერი გაგვეკეთებინა ჩვენში მონასტრული ერთობის და ძმური სიყვარულის შენარჩუნებისთვის. პავლე მოციქულიც ხომ იმას შეგვაგონებს, რომ ცხონებისკენ მიმავალ გზაზე მაშინ ვდგავართ, როცა ქრისტეს სხეულში ერთობით ვმყოფობთ, რომ არ შეგვიძლია გავიგოთ „რაჲ-იგი არს სივრცე და სიგრძე, სიმაღლე და სიღრმე“ ქრისტეს სიყვარულისა, თუ არა ერთობით,  „ყოველთა თანა წმიდათა“ (ეფ. 3:18). „ყოველნი წმიდანი“ ჩვენი საძმოს წევრები არიან. ურთიერთსიყვარულის შენარჩუნებით, ყველაფრის გაკეთებით სკანდალებისა და დაძაბულობის თავიდან ასარიდებლად, შესაძლებლობას ვიტოვებთ შევიცნოთ ქრისტეს სიყვარულის სისავსე „ყოველთა თანა წმიდათა“, ანუ ყველა ღვთივრჩეულთან ერთად, რომელნიც აქ არიან და რომელნიც ქრისტეს ახლავს როდესაც მისი სახელით ვიკრიბებით.     

კითხვა: ქრისტეს სხეულთან ერთობისაკენ მორჩილებას მივყავართ?

არქიმანდრიტი ზაქარია: მორჩილებასა და ძმურ სიყვარულს. უხეშნი არ უნდა ვიყოთ ერთმანეთის მიმართ. არც სენტიმენტალურები და პირმოთნეობით თავაზიანნი, არამედ სიმდაბლე, გულწრფელობა და ნამდვილი სიყვარული უნდა გვქონდეს. ის, რაც ამაში გვეხმარება ერთმანეთისათვის ლოცვაა. იღუმენი ყველა ძმაზე უპირატესი და  მონასტრული ცხოვრების ცენტრში მდომია, რადგან ეკლესიისა და მონასტრის საძმოს მიერაა დადგენილი. მან მიიღო ცხოვრების განკარგვის ფუნქცია და ყველა მას უნდა შევცქეროდეთ ერთობის შენარჩუნებისათვის. მიუხედავად ამისა, საიდუმლოებრივად თითოეული ჩვენგანიც  ცენტრია ერთობისა სული წმინდის მიერ, მაშინ როდესაც მთელი საძმო ჩვენს გულში მყოფობს. თითოეულ ჩვენგანს ერთობის შენარჩუნებისთვის შეაქვს წვლილი ერთმანეთისთვის ლოცვისა და მისთვის დავალებული საქმის კეთილი გონებით აღსრულებისას.

კითხვა: რატომ არის ასე მნიშვნელოვანი, რომ ყველაფერს მოძღვრის კურთეხვით ვაკეთებდეთ?

არქიმანდრიტი ზაქარია: მონასტერში ყველაფერი უფლის სახელით ანუ მისი ნების შესაბამისად უნდა კეთდებოდეს, ხოლო ღვთის ნება რეალიზდება ერთი პიროვნების, იღუმენის მიერ. ჩვენ ყოველთვის ვითხოვთ მის კურთხევას და ყველაფრის შესახებ მას მივმართავთ, რადგან გვსურს, ყველაფერი ღვთის კეთილი ნებით წარემართებოდეს.


[1] Χάρισμα (ქარიზმა) – საღვთო ძღვენი, წყალობა. იგულისხმება მადლისმიერი


წყარო: http://Pemptousia.com

Share