ჩვენი ცხოვრება მუდმივად სავსეა მოულოდნელობებით. მონასტერში სულიერი ცხოვრების საპოვნელად მოდიხარ და ხვდები უწესო ადამიანებს – მოულოდნელია! კელიას მონასტრის იმ კუთხეში ითხოვ, სადაც არ არის ნესტი; მიიღებ მას და აღმოჩნდება, რომ ალერგია გაქვს ზღვაზე და ვერც დღე და ვერც ღამე ვეღარ პოულობ მოსვენებას. მაშინვე შემოდის აზრი: “ ადექი და გაიქეცი აქედან” – ისევ მოულოდნელობა! შენთან დაახლოებას ვცდილობ, რადგან ვფიქრობ კარგი ადამიანი ხარ, მაგრამ აღმოვაჩენ რომ რთული ხასიათი გქონია – კვლავ მოულოდნელია!
ყოველთვის ვაწყდებით რაღაც მოულოდნელობას, ვინაიდან გვაქვს ჩვენი სურვილები და მისწრაფებები. ეს მოულოდნელობები ჩვენი სურვილებისა და მისწრაფებების საპირისპიროა და ამიტომაც აღვიქვამთ მათ ასეთებად და არა იმიტომ, რომ არსებითად არიან ისინი მოულოდნელნი. ადამიანი, რომელსაც უყვარს ღმერთი, ყველაფრისთვის მზადაა და მუდამ ამბობს: “ იყავნ ნება შენი”. თავსხმა წვიმაა, ქარიშხალი ამოვარდება, სეტყვა წამოვა თუ ჭექა-ქუხილი იქნება – “იყავნ სახელი უფლისა კურთხეულ”! – ამბობს იგი.
ჩვენ მოულოდნელობად იმას მივიჩნევთ, რაც მტკივნეულად განიცდება ჩვენი სხეულის მიერ. იმისათვის, რომ ყოველ ჯერზე არ იღელვო და არ დამწუხრდე, იმისათვის, რომ არ იყო გამუდმებულ ბრძოლასა და განგაშში, – მზად იყავი ყოველი მოულოდნელობისათვის და მაშინ შენ შეძლებ დაითმინო ყველაფერი! ყოველთვის თქვი: “კეთილი იყოს შენი მობრძანება ავადმყოფობავ! კეთილი იყოს შენი მობრძანება ღმრთის კეთილო ადამიანო, ღმრთის ანგელოზო (და არა ნაძირალავ)! კეთილი იყოს შენი მობრძანება წარუმატებლობავ! კეთილი იყოს შენი მობრძანება სატანჯველო”! ყოველივე ამას მოაქვს მორჩილება, რომლის გარეშეც არ არსებობს არავითარი სულიერი ცხოვრება [1, 224–225].
მამაცი ადამიანი ყველაფრისთვის მზად არის. აი შენ, – ელოდები სიმშვიდეს, მაგრამ მოდის ქარიშხალი! მოელი წარმატებას – მოდის წარუმატებლობა, ელი ჯანმრთელობას, მაგრამ მოდის ავადმყოფობა. საავადმყოფოში წვები და უფრო ცუდად გრძნობ თავს! ოპერაციას იკეთებ და სამმაგად გირთულდება მდგომარეობა… ყველაფრის მოლოდინი უნდა გქონდეს! სიმამაცე ნიშნავს ამგვარ შეგრძნებას : “ უფალო, მე აქ შენ წინაშე ვდგავარ, დაე აღსრულდეს ჩემზე ის, რაც შენ მოგესურვება. მე არაფერს ველოდები. ველი მხოლოდ მწუხარებას, რამეთუ მის გარეშე, არ არსებობს სამოთხე”.
ჩვენთვის აუცილებელია სულგრძელობა და სიმამაცე. ადამიანი, რომელიც ნებდება და არ გააჩნია მოთმინება, ყოველი წინააღმდეგობისა თუ გართულებისას, მწუხარებისა თუ ავადმყოფობისას, ყოველი ცილისწამებისას, ხიფათისა თუ ცდუნებისას ეჭვობს: „იქნებ არ ღირს? იქნებ ეს არ სურს უფალს? იქნებ დავიღალო? იქნებ ვეღარ მივაღწიო მიზანს? – ასეთი ადამიანი ვერაფრის კეთებას ვერ შეძლებს [1, 207–208]…
მეომარი – თავისი დავალება წარმატებით რომ შეასრულოს, ზიზღით უყურებს სიკვდილს; ის სრულებით ივიწყებს საკუთარ თავს და მიუხედავად იმისა, რომ შეიძლება დაიღუპოს, პირისპირ შეტაკებაში ებმება მტერთან. ის ივიწყებს საკუთარ თავზე ფიქრს და ყოფით საზრუნავებს აღარ უკავშირებს მას, როგორც ამას პავლე მოციქული ამბობს. ომში ყველას ერთი მიზანი აქვს – გამარჯვება, გადარჩენა და მეფის დიდება!
საკუთარი ცხოვრებისადმი ზიზღი და მისი უგულებელყოფა იმ მეომარი ქრისტიანებისთვისაც არის დამახასიათებელი, რომელთაც სურთ წარემატონ სულიერ ცხოვრებაში. მისთვის მშვიდ კალაპოტში ჩადგომა და კმაყოფილების მდგომარეობაში ყოფნა – მარცხის ნიშანია. როდესაც ქრისტიანი მზად არის სიკვდილზეც წავიდეს თავისი მეფის – უფლისათვის, სწორედ მაშინ წარემატება იგი აქ, ან მარადიულ სიცოცხლეში [1, 357–358].
მას ვისაც ზრახვების, ვნებების, ცოდვის, უღმერთობისა და უფლისაგან განდგომის ეშინია, არ იცის როგორ მოიქცეს და მერყეობს გადაწყვეტილების მიღებისას, წარმოაჩენს თავის ურწმუნოებას. თუმცა ეს არ ნიშნავს, რომ არ სწამს უფლის! ეს ნიშნავს, რომ ის არ ენდობა უფალს და შინაგანი ბრძოლით მის ჩანაცვლებას ცდილობს! მაგრამ შენ, ნუ შეგეშინდება შენს გულში დემონების მოქმედების. ყველაფერი უფალს მიანდე და დაე ნურაფერზე იზრუნებ. იყავი მხიარული, რადგან გაქვს სინანული, ხოლო დანარჩენი უფალი იესუ ქრისტეს ხელშია. ის ყოველივეს თავისი ძლევამოსილებით გააქარწყლებს [1, 389].
სასოწარკვეთას პირდაპირ ცოდვასთან მივყავართ, სიმამაცე კი უფლის შემდეგ ყველაზე დიდი შეწევნაა გულისთვის, რომელიც ვნებებისა და ეჭვების უფსკრულშია ჩაძირული! მართლაც და მხდალი ადამიანი ვერაფრის გაკეთებას ვერ შეძლებს, რაკი კარგავს საკუთარ თავზე კონტროლს, ეშინია თავისი ცოდვების, დაცემის და სისუსტეების. ხოლო ის, ვინც ამბობს: “ მე გავიმარჯვებ, რამეთუ არსებობს ღმერთი, თუნდაც მე მას ვერ განვიცდიდე და არ მყავდეს ნანახი”! – ხდება უფლის შემდეგ, ყველაზე ახლო შემწე თავისი სულის. მაშ იყავი მამაცი და შენ იხილავ ღმერთს [1, 393–394].
უფლისგან ადამიანი იღებს სათნოებებს, უვნებობას, სულიერ ცხოვრებას და საჭირო დროს მისი ბუნების შესაბამის ნიჭებს. ასე რომ – ნუ ჩქარობ! დაივიწყე სიჩქარე, მოუთმენლობა და აკეთე შენი საქმე! დაუტევე ყოველივე საზრუნავი, ილოცე და უფალი გამარჯვებას მოგანიჭებს [1, 443].
წმიდა მამები ამბობენ: ადამიანი ვერ გახდება წმინდანი, თუკი გვერდით არ ეყოლება ის, ვინც გამუდმებით დასერავს თავისი ქმედებებით, შეურაცხყოფით, შენიშვნებით, სიზარმაცით, მანკიერებებითა და ცილისწამებით. ამას ყოველდღიური ცხოვრების გამოცდილება ადასტურებს. თუკი გარშემომყოფთა ქმედებები უსამართლოდ გეჩვენება და ცდილობ წინააღმდეგობა გაუწიო მათ, თუკი არ ემადლიერები ამისათვის, მაშინ არ არსებობს შენთვის არც ხსნა და არც სულიერი წინსვლა! უნდა გაიაზრო, რომ მხოლოდ ამგვარ მდგომარეობაში ხდება ადამიანი სულიერად მოწიფული. ყოველივე ეს შენ გამდაბლებს (თუმცა ჯერჯერობით არა იმ გაგებით, როგორი სიმდაბლეც წმინდანებს ჰქონდათ; ჩვენ შორს ვართ მათი სიმდაბლისაგან) და შესაძლებელს ხდის იცხოვრო ნამდვილი ცხოვრებით! ადამიანი, რომელსაც გამუდმებით არ უქმნიან დაბრკოლებებს, უუნარო ხდება ცხოვრებისათვის. ის ძვირფას წლებს დაკარგავს მონოზვნობაში, ოჯახის შექმნის შემთხვევაში კი აუცილებლად განქორწინდება [3, 154].
წყარო: წიგნიდან “Жить в присутствии Бога” , არქიმანდრიტი ემილიანე (ვაფიდისი), მოსკოვი 2020
სტატიაში გამოყენებულ ფოტო მასალაზე საავტორო უფლებებს არ ვფლობთ.
