ადამიანის ცხოვრებაში მეტად მნიშვნელოვანია ორი პერიოდი: ახალგაზრდობის ასაკი, როდესაც ადამიანი დედამიწაზე მთელი თავისი არსებობისათვის მყარ საძირკველს ყრის – ისე, რომ თავისი ცხოვრების წლებით მარადისობის სიმდიდრე გამოისყიდოს, – შემდეგ კი, ჟამი სიბერისა, მისი ღმრთისმოსაობით განვლილი ცხოვრებისა და სათნოებათა იმ გვირგვინით დაბეჭდვა, რომელიც სამართლიანმა და მარადიულმა მსაჯულმა, უფალმა იესუ ქრისტემ განუმზადა მათ, ვინც შეიყვარა მისი დედამიწაზე მოსვლა და პატივი მიაგო მის სახარებას.
ახალგაზრდობაში ადამიანი აღსავსეა ენთუზიაზმით და სამყაროს შემეცნების ჟინით, სწყურია სრულყოფილება, სრულყოფილყოფა და ყველაზე მეტად, თავის მსგავს ადამიანებთან, თავის მსგავსს მოყვასთან ურთიერთობა, რომლებიც მისი ბუნებრივი და პიროვნული ნიჭების გამოვლენაში დაეხმარებიან მას. თუკი ადამიანი შეუჩერებლივ და ბრძნულად, უხრწნელი მადლის სანაცვლოდ, ცდილობს თავისი ცხოვრების წლების გამოსყიდვას, მაშინ, მისი სიბერე, იმქვეყნიურ ცხოვრებაში გადასვლის მწველი სურვილით იქნება შთაგონებული, რომელიც ასე სწადია მის გულს და რომლისკენაც მიისწრაფვის. ის (სიბერე) იქნება ზებუნებრივი ნიჭებით გამშვენებული და უფლის გულმოწყალე ჩახუტებითა და ყოვლადმანუგეშებელ ღმერთზე მაცოცხლებელი მინდობით სულჩადგმული.
წინამდებარე საღამოს, მე ვისურვებდი შევჩერებულიყავი ჩვენს მსგავსთა შორის კავშირზე – თემაზე, რომელიც ყოველ ახალგაზრდას აინტერესებს, თუმცა, სინამდვილეში – თითოეულ ადამიანს. ეს კავშირები შემოქმედებითი და მაცოცხლებელი რომ იყოს, გარკვეული პირობანი უნდა შესრულდეს.
სხვა ადამიანთან კავშირის დამყარების მსურველს, უნდა ჰქონდეს მკაფიოდ ჩამოყალიბებული წარმოდგენა თავისი წარმომავლობის, ასევე მიზნისა და დანიშნულების შესახებ. უფალმა ადამიანი არაფრისაგან შექმნა, უშუალოდ თვითონ, საკუთარი ხელით, მიწის მტვრისაგან და მის ნესტოებს სიცოცხლის სუნთქვა შთაბერა. ღმერთმა ადამიანი სიტკბოების სამოთხეში დაასახლა და მისცა მას მცნება, იმ მიზნით, რომ შეენარჩუნებინა სიმდაბლე და თავისი შექმნილი ბუნების საზღვრებს არ გადასცდენოდა. მხოლოდ ასე შესძლებდა ის, თავის შემოქმედთან ცოცხალ ურთიერთობაში ყოფნას და საბოლოოდ თავისი უმაღლესი დანიშნულების აღსრულებას – სულიერი სრულყოფილების მიღწევას.
როდესაც ადამიანი მცნებების მიხედვით ცხოვრობდა, ღმერთთან ახლო კავშირით სარგებლობდა, მუდამ მასთან იმყოფებოდა და მადლიერებით, მშვიდობითა და თავმდაბალი სიყვარულის სიტკბოებით იყო აღსავსე. უფლის ხატების ნათელში მყოფს, ადამს ჰარმონიული ურთიერთობა ჰქონდა ევასთან, რაც ზრდიდა მის სიხარულსა და შთაგონებას. ადამს თავის სიცოცხლედ მიაჩნდა ევა და ის იყო მისთვის ყველაზე ძვირფასი სამოთხეში. ამიტომაც, მისი შექმნისათვის ღვთისადმი მადლიერების ნიშნად, ის ამბობს: “აწ ესე ძუალი ძუალთა ჩემთაგანი და ჴორცი ჴორცთა ჩემთაგანი” (დაბ. 2:23) .
ადამი ევას თავისი სხეულისაგან შექმნილ სხეულად მიიჩნევდა და ისინი იმდენად სპეტაკნი იყვნენ ერთმანეთის წინაშე, რომ მიუხედავად სიშიშვლისა, მათში არ იყო ანარაირი ვნება და ერთმანეთისა არ რცხვენოდათ. თუმცა, ცოტა ხნის შემდეგ, ადამმა და ევამ, ღმერთებად გახდომის სურვილით, მტერს მათი ცდუნების ნება დართეს და შემოქმედის მცნება დაარღვიეს, რამაც მათი როგორც ღმერთთან, ასევე ერთმანეთთან კავშირი დააზიანა. უკანონობის ჩამდენმა და მცნების დამრღვევმა ადამმა, დაკარგა ღმერთთან მეგობრული და გულითადი ურთიერთობის განცდა, რომელიც მას თავდაპირველად გააჩნდა, როდესაც ის პირისპირ ესაუბრებოდა ღმერთს.
მაშინ კი, იყვნენ რა ორივენი დამნაშავენი, ადამი და ევა უფალს სამოთხეში ხეებს უკან დაემალნენ. მცნების დარღვევამ, პირველქმნილნი შემოქმედს დააშორა და გააცოცხლა შიში სიკვდილისა, რომელიც მათ ცხოვრებაში ცოდვისათვის სამართლიანი სასჯელის სახით შემოვიდა, რის შესახებაც, დასაწყისშივე გააფრთხილა ისინი სახიერმა უფალმა.
თუმცა, უკვე მათ შორისაც აღარ იყო თავდაპირველი უმანკოება და სიყვარულით ნასაზრდოები ურთიერთობა. როდესაც უფალმა თავმდაბლად მოსთხოვა მათ ჩადენილის გამო პასუხი, ორივენი მის წინააღმდეგ აღდგნენ და მათ ტრაგედიაში დამნაშავედ ის მიიჩნიეს. მას შემდეგ, ვერც ერთი ხედავდა მეორეში თავის სიცოცხლეს, როგორც ადრე, არამედ, ხედავდა მხოლოდ მიზეზს სიკვდილისა. კაცობრიობის ისტორიაზე წმინდა წერილის მიხედვით დაკვირვებით, ვხედავთ, რომ ადამიანთა შორის ურთიერთობანი უფრო და უფრო ტრაგიკული ხდება. ოდესღაც, ადამის შვილმა, კაენმა, უღირსი მსხვერპლი შესწირა უფალს, ამიტომაც უფალს არ ესათნოვა იგი. მაშინ, შურითა და დამღუპველი სიძულვილით აღძრულმა კაენმა, თავისი ძმა გამოასალმა სიცოცხლეს. მას შემდეგ, მთელი კაცობრიობა სიკდილის შიშის ძალაუფლების ქვეშ ცხოვრობდა და საკუთარი თავის სიყვარულისა და გადარჩენისათვის ბრძოლის საბაბით, საკუთარ თავსვე ანგრევდა და თავის მოტყუებითვე სჩადიოდა ყოველგვარ უკანონობას.
მას შემდეგ, ხანგრძლივი საუკუნეების განმავლობაში, მხოლოდ რამოდენიმე მართალმა, ღვთივსათნოდ მცხოვრებმა ადამიანმა შეძლო საკუთარ თავში ზოგიერთ იმ თვისებათა შენარჩუნება, რომლებიც პირველქმნილებს ჰქონდათ სამოთხეში. მათ თავის სინდისში შეინარჩუნეს მცირეოდენი ნათელი იმ მადლისა, რომელიც მხოლოდ უფალს შეიძლებოდა ჰქონოდა და ეს აძლევდა მათ ძალას, ესწრაფათ და ღვთისათნო კავშირი დაემყარებინათ შემოქმედთან. ამ კავშირის შუქზე, მათ შეეძლოთ წინასწარმეტყველური გაცნობიერება მდგომარეობისა, რომელიც შესაბამისი ჟამის დადგომისას, ზეციდან მადლისა და ჭეშმარიტების გარდამოსვლას მოასწავებდა.
პატრიარქი იაკობი, ძველი აღთქმის ერთ-ერთი მართალთაგანია, რომლის ცხოვრება მაგალითია ჩვენთვის. უდაბნოში ხეტიალისა და იქ უამრავი ბოროტების დათმენის შემდეგ, მართალმა იაკობმა მამის, ისააკის სახლში დაბრუნება გადაწყვიტა. ის საშინელი დილემის წინაშე აღმოჩნდა: თუკი უდაბნოში დარჩებოდა, ვერ გადარჩებოდა, საკუთარ სახლში დაბრუნების შემთხვევაში კი, ვერ გადაურჩებოდა საკუთარი ძმის, ესავის რისხვას, რომელსაც მისი მოკვლა სურდა.
ადამიანური ძალებით, ამ ჩიხიდან გამოსვლა შეუძლებელი იყო, მაშინ, სევდით აღსავსემ, უფალს მიმართა ლოცვით. ის მთელი ღამე იდგა, თავმდაბლად და საკუთარ თავზე იძულებით, რათა უფლისაგან წყალობა მიეღო. განთიადისას იაკობმა უფლის სიახლოვე იგრძნო და უფრო გულმხურვალედ გააგრძელა ლოცვა, ამბობდა, რომ არ შეწყვეტდა უფლისადმი ლოცვას მანამ, სანამ მისგან დალოცვას არ მიიღებდა. მაშინ, უფალმა დაიწყო იაკობთან საუბარი და ძალზედ მნიშვნელოვანი სიტყვა გადასცა მას: “რამეთუ განსძლიერდი ღმრთისა თანა და კაცთა თანაცა ძლიერ იყო”(დაბ. 32: 28).
მეორე დღეს, უფლისაგან მიღებული ბეჭდით, მისი წყალობის საფარველით აღჭურვილი გაეშურა ის ესავთან. ესავი კი, რომელიც მანამდე დიდი მხედობით მოსაკლავად დასდევდა მას, ახლა კესერზე შემოეხვია ძმას, გადაეხვია, ეამბორა და ატირდა. ამგავარად, ისინი კვლავ ძმური სიყვარულით დაკავშირდნენ ერთმანეთს. როგორც წმინდა წერილი ადასტურებს, უფლის წყალობა იაკობზე იმდენად ძლიერი იყო, რომ როდესაც მან ესავის სახე დაინახა, ეგონა, რომ უფლის სახეს ხედავდა (დაბ. 33: 10).
თუმცა, იაკობი ამ წყალობის ღირსი მას შემდეგ გახდა, რაც მთელი ღამე ლოცვით იბრძოდა უფალთან და ბოლომდე დაიმდაბლა თავი. მან თავი ესავის წინაშეც დაიმდაბლა, რამეთუ, მიუახლოვდა რა , შვიდგზის მიწამდე მოიდრიკა მის წინაშე თავი. იმ სიმდაბლის საპასუხოდ, რომლითაც ლოცვისას იბრძოდა იაკობი, უფალმა მისცა სიტყვა, რომელიც გახდა კანონი და საფუძველი, ყოველგვარი ურთიერთობის შენარჩუნებისა და გამყარებისა, რომელიც უხრწნელი და მარადიული ნაყოფების მომტანი გახდებოდა: “რამეთუ განსძლიერდი ღმრთისა თანა და კაცთა თანაცა ძლიერ იყო” (დაბ. 32: 28).
იოელ წინასწარმეტყველი დამრიგებლურ სიტყვას ქადაგებს, რომელიც ანათლებს ჩვენს გონებას და აძლიერებს ჩვენს გულს იმისათვის, რომ ჩვენ სრულყოფილი ურთიერთობის დამყარება შევძლოთ ღმერთთან და მთელ ქმნილ სამყაროსთან. ის ამბობს: “ვენახი განხმა და ლეღოვანი შემცირდეს, ბროწეული და ფინიკი და ვაშლი და ყოველნი ხენი ველისანი განხმეს, რამეთუ არცხვენენ სიხარულსა ძენი კაცთანი” (იოველ. 1: 12).
წინასწარმეტყველი ამბობს, რომ არსებობს ერთადერთი სიხარული, რომელიც ჩვენთვის ღირებული უნდა იყოს, და ეს სიხარული ღმრთისაგან გამომდინარეობს, ვინაიდან, მხოლოდ ის არის სრულყოფილი და სავსე. როგორც ღვთის ნიჭი, ის სულიწმინდის მეშვეობით განიცდება და მოქმედებს. ამ ფასდაუდებელ სიხარულს მივაგებთ ჩვენ შესაბამის პატივს, როდესაც უფლის მცნებათა აღსრულების გზით, სუფთა სინდისით ცხოვრებას ვცდილობთ. მაშინ გული იღებს ძალას და კადნიერებას ქრისტეს წინაშე შიშითა და კრძალვით წარდგომისა, რომელიც ღმერთთან შერიგების სიმშვიდეს გვანიჭებს და ნუგეშად უკვდავებას გვიძღვნის, რაც მარადისობაში გადარჩენის დასტურად ევლინება სულს.
წმინდა და სრული სიხარული, რომელიც ქრისტემ თავის ერთგულ მსახურთ აღუთქვა, მათში ნერგავს შიშსა და სიბრძნეს იმისა, რომ არ უნდა იყვანენ საკუთარი თავის იმედად, არამედ თავიანთი ქმნილი ბუნების საზღვრებში დარჩნენ და შეძლონ იმ სიხარულითა და ნუგეშით ცხოვრება, რომელიც უფლის სადიდებლად და მათი სულების განსაწმენდად არის აუცილებელი. მაგრამ როდესაც ადამიანები ბილწავენ იმ ჭეშმარიტ და უბიწო სიხარულს, რომელიც ღვთისგან გამომდინარეობს, მაშინ ბუნებრივი სიხარულის ყველა სხვა წყარო შრება და ვეღარ ახერხებს მათ ნუგეშისცემას, რამეთუ მოკლებულია ღვთის მაცოცხლებელ მადლს. ამას მოჰყვება თავმოყვარეობის სევდა, ხრწნილების განცდა და სიკვდილი. და პირიქით, როდესაც ჩვენს ცხოვრებაში უფლის სიხარული სუფევს, მაშინ ჩვენს მსავსებთნ ურთიერთობაც სიხარულის წყაროდ იქცევა და ინარჩუნებს რა მარად სიმყარესა და სისავსეს, ის შემოქმედებითი შთაგონებით ხდება განმსჭვალული.
თუმცა, როდესაც ადამიანი ზედმეტად არის მათზე (კავშირებზე) დამოკიდებული, მაშინ, ისინი თავად კეტავენ ზებუნებრივი ნიჭების შეძენის გზას, რომელსაც უფალი თავისი სახიერებითა და გულმოწყალებით გვიძღვნის.
მსგავსად ხდება ჩვენი სხვებთან ურთიერთობის მდგომარეობის გაცხადებაც. ღმერთთან წმინდა კავშირის მყარი საფუძველის არსებობის გარეშე, სუსტი და მყიფე იქნება ჩვენი მოყვასთან ურთიერთობა, რომელიც ნებისმიერ დროს შეიძლება დაირღვეს და გადაიქცეს ტკივილისა და ტანჯვის ულევ წყაროდ. ამიტომაც ამბობს უფალი, რომ ყოველი მწიგნობარი, რომელიც ცათა სასუფევლის მოწაფე გახდა, მსგავსია სახლის პატრონისა, რომელსაც თავისი საუნჯიდან გამოქვს ახალიცა და ძველიც (იხ: მათ. 13: 52). სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, ის იქცევა იმგვარად, რომ თავისი დაცემული ბუნების, ანუ ძველი თვისებები, ზებუნებრივი ნიჭების, ანუ ახლის, მოხვეჭას ემსახუროს, რომლებსაც თავისი სულიერი განახლების გზაზე, ღმრთის სადიდებლად და ყველას გადასარჩენად უბოძებს უფალი.
ყოველივე, რაც ძველმა თაობებმა გამოიარეს, რა თქმა უნდა, სხვა არაფერი იყო, თუ არა ჩრდილი, რომელსაც უფალმა ჩვენთვის ნათელი მოჰფინა უკანასკნელ ჟამს.
უფალ იესუს პიროვნებაში, ჩვენ ნამდვილი ჭეშმარიტება განგვეცხადა, ჩვენ შევიმეცნეთ, თუ როგორი ყოფილა სრულყოფილი კავშირი უფალსა და მოყვასთან. ხორიელად ჩვენთან მყოფობის დროს, ქრისტემ ყოვლადწმინდა სამების წიაღში, სამების პირებს შორის არსებული სრულყოფილი სიყვარული გვიჩვენა, ძე აცხადებს და განადიდებს მამა ღმერთის სახელს, მამა ადიდებს ძეს და ადასტურებს, რომ ძე სავსებით იმყოფება მამაში, და მამა სავსებით თანამყოფობს ძეში, და რომ ის – მისი სიყვარულის ძეა, რომელიც მას სათნო ეყო. ძე ადიდებს მამას და მამა ადიდებს ძეს, და ამას ის მარადიულად და ბუნებრივად აკეთებს. სულიწმინდა გამოვალს მამისაგან, განისვენებს ძეში და განადიდებს მას, საჩინოს ყოფს ძის ცხოვრებას და ქრისტეს მოწაფეებს ყოველგვარ ჭეშმარიტებას, ღმრთაებრივი სიყვარულის სისავსეს განუცხადებს.
ქრისტემ, თავისი ღმრთაებრივი ბუნება, ზეციურ მამასთან კავშირის გზით განგვიცხადა, იცავდა რა მის მცნებებს, ემორჩილებოდა და ამგვარად, სრული სისავსით თანამყოფობდა მის სიყვარულში. სრულყოფილ სიყვარულს ავლენდა ის ადამიანებთან ურთიერთობაშიც: “ რამეთუ შეიყუარნა თვისნი იგი ამას სოფელსა შინა და სრულად შეიყუარნა იგინი” (იხ: იოან. 13: 1). რათა სამყაროს გაეგო, რომ მისი სიყვარული როგორც უფლის, ასევე ადამიანების მიმართ, – ჭეშმარიტი და სრულყოფილია, ის წამებითა და ჯვარცმით ავიდა გოლგოთაზე. ის ჩავიდა სამარეში და უფრო ღრმადაც, მიწისქვეშეთში და ჯოჯოხეთში, რათა ყოველი ქმნილი და ქმნილება თავისი ღმრთაებრივი მყოფობით აღევსო და რომ ამ გზით, ჩვენ შეგვძლებოდა ცხოვრების ყოველ ეტაპზე, ყოველ ადგილზე და ნებისმიერ მდგომარეობაში მასთან შეხვედრა. უდანაშაულომ და უცოდველმა, ჩვენ აღთქმა დაგვიდო და თავისი სიკვდილითა და აღდგომით ზეციურ მამასთან შეგვარიგა, ზეცად ამაღლებით კი სულიწმინდის ნიჭთა მიღების ღირსნი გაგვხადა.
ყოვლადსაოცარმა უფალმა, მოგვცა მცნება, რომ მის მსგავსად ვიცხოვროთ, თუკი ჩვენ მის მარადიულ საკუთრებად ყოფნა მოგვესურვება. მან თავი დაიმდაბლა და ჩვენი ხნისათვის ემსახურა კაცობრიობას და ჩვენს ცოდვათა გამოსასყიდად გასწირა თავისი სიცოცხლე, რათა სიკვდილისაგან ეხსნა ადამიანი.
ჩვენ ვიცით, რომ ქრისტეს სახარება, არ არის ადამიანისაგან მიღებული და მის მიერ გამომდინარე. უფალი თავად გვარწმუნებს, რომ მის გარეშე ერთი კეთილი საქმის ქმნაც კი არ შეგვიძლია. ამიტომაც, როგორც მან ნიკოდიმოსს მიანიშნა, ჩვენ ზეციდან უნდა ვიშვათ, რათა მის საიდუმლოებებს ჩავსწვდეთ, აღვასრულოთ მისი მცნებანი და ზეციური საუფლოს დამკვიდრების ღირსნი გავხდეთ. ჩვეთვის გასაგებია, რომ იმ მდგომარეობაში, რა მდომარეობაშიც ამჟამად ვიმყოფებით, ჩვენ ვერ შევძლებთ ჩვენი უმაღლესი მიზნის მიღწევას – ღმრთის შვილებად გახდომას: ვერც ამქვეყნიური საზრუნევებით, რომელშიც ვცხოვრობთ და ვერც წარმავალი მიღწევებით ადამიანური გონებისა, მეტიც, ჩვენ არ გაგვაჩნია შესაბამისად ნათელი გონება და ძლიერი გული, რათა ჩამოვიშოროთ ის სიბინძურე და ბოროტების სიმრავლე, რომელსაც შინაგანად ვატარებთ და ჩვენს ირგვლივ შემოზღუდულ კედლებზე გადასვლა შევძლოთ.
ჩვენ არ ძალგვიძს უფლის თანამყოფობის განცდით ცხოვრება, რათა ამ გზით მისგან სულიწმინდის ნიჭი მივიღოთ და ვიქცეთ ახალ ქმნილებებად, რომელსაც ყოველგვარი სიკეთის ქმნა შეეძლება და ღვთივსათნო ურთიერთობა ექნება თავის მსგავსებთანაც. ჩვენ ვიქნებით განღმრთობილნი, თუკი საკუთარ სიგლახაკესა და არარაობას დავინახავთ და მივიდრიკებით უფლისაკენ, იმ განცდით, თუ რისი ღირსი გაგვხადა მან, თავისი მცნებებისა და აღთქმის გადმოცემით.
როგორც ქრისტეს სახარება გვიდასტურებს, ისინი, ვინც მიიღო ქრისტე და იწამა მისი სახელი, მათ მისცა ხელმწიფება ღმრთის შვილებად გახდომისა (იოან 1: 12). როდესაც ადამიანი ქრისტეს სიტყვებს იწყნარებს, ის მთელ თავის არსებას ანახლებს. როგორც ღმრთაებრივი მარცვალი ადამიანში დათესილი, სიტყვა ღმრთისა, როგორც კანონი, ფესვებს იდგამს მის შიგნით და შეცოდების უფლებას აღარ აძლევს, რამეთუ ის ღმრთისაგან არის შობილი. ახლად შობილი ადამიანი იღებს ახალ, საკუთრივ ქრისტეს გონებას, ამავდროულად კი, სხვა ცნობიერებას, რომელიც იესუ ქრისტეშია. ასეთი ადამიანი იღებს ახალ გულს, რომელშიც რწმენით მკვიდრდება ქრისტე. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, ის ქრისტეს ემსგავსება და თავის დანიშნულებას ასრულებს.
ამგვარად, ადამიანი ქრისტეს გონებას მოიხვეჭს. ეს ნიშნავს, რომ მისთვის გასაგებია საღმრთო ჩანაფიქრი ყოველ სულიერთან მიმათებით და შთაგონებითა და გულმხურვალებით სურს ითანამშრომლოს მასთან, ადამიანის ღვთის შვილად გახდომის დიდებულ საქმეში. ის აცნობიერებს იმ პატივსა და გულმოწყალებას, რომლითაც უხვად მოსავს შემოქმედი, როდესაც საღამოდან დილამდე და დილიდან საღამომდე სტუმრობს ხოლმე მას. მას ახლა ესმის, რაში მდგომარეობს თითოეული ადამიანის არსი და ამიტომაც არასოდეს ცდილობს აცდუნოს თუნდაც ერთი ამ მცირეთაგანი, ანუ მისი ძმა, რადგან ისინიც მისი მსგავსი არსისა და დანიშნულების მქონენი არიან. როგორც ქრისტე ატარებდა თავის გულში მთელ კაცობრიობას და გეთსიმანიის ბაღში სისხლნარევი ოფლით ლოცულობდა მათთვის, იტანჯა, ჯვარს ეცვა და აღდგა კაცობრიობის გადასარჩენად, ამაღლდა ზეცად და შუამავლად ევლინება ადამის ანუ კაცობრიობის მთელ მოდგმას. ასევე, ახლად შობილ ადამიანსაც, მთელი გულით უყვარს ღმერთი და ლოცულობს ყველას გადარჩენისათვის ისე, როგორც საკუთარი თავის გადასარჩენად. და როგორც ქრისტე გახდა ახალი ადამი, რომლის მიერაც განხორციელდა ყოველივე, ასევე მორწმუნე ადამიანი, აცნობიერებს რა ზეცისაგან შობას, ხდება ახალი ადამი, ახალი ცენტრი ყოველი ქმნილებისა, რომელთაც ის გულმხურვალე ლოცვით ავედრებს უფალს. შეუძლებელია ასეთი ადამიანი პატივს არ სცემდეს მოყვასს.
მე ვთქვი, რომ სულიერად ხელახლა შობილი ადამიანი ქრისტეს გონებას მოიხვეჭს. როგორც წმინდა პავლე მოციქული აღნიშნავს, ეს გონება მოიაზრებს წმინდა შეჯიბრს ქრისტეს მორწმუნეთა შორის: ვინ შეძლებს, საკუთარი ნების უარყოფით, უფრო მეტად დაიმდაბლოს თავი მოყვასის წინაშე და ვინ მიიჩნევს მოყვასს უფრო მეტი პატივის ღირსად და შეიყვარებს მას საკუთარ თავზე მეტად. სინამდვილეში, სიმდაბლისა და სიყვარულის სათნოება, ქრისტეს თვისებანია, რომლებიც მან ამქვეყნად ცხოვრებისას გამოავლინა, ის იმისთვის კი არ მოვიდა, რომ სხვები იმსახუროს, არამედ რათა სხვებს ემსახუროს, და მისცეს თავისი სული მრავალთა გამოსახსნელად(იხ.: მარკ. 10: 45).
მორწმუნეც ამ თვისების მატარებელი ხდება, როდესაც ის მომავალ საუკუნეთა მამის მიერ ხელახლა იშვება (იხ.: ესაია. 9: 6), მთავრისა და აღმსრულებლისა ჩვენი ხსნისა, უფლის იესუ ქრისტეს მიერ. ამ თვალთახედვასა და ცხოვრებისეულ პრინციპებზე დაყრდნობით, ღმრთის შვილებს შორის კავშირიც, ჯერ კიდევ ამ ცხოვრებაში იქცევა სამოთხეში ყოფნის წინაგემოსხილვად.
მე ასევე ავღნიშნე, რომ ახლად შობილი ადამიანი მოიხვეჭს გულს, რომელშიც რწმენით მკვიდრდება ქრისტე. ბიბლიური ანთროპოლოგიისა და მართლმადიდებლური გარდამოცემის თანახმად, ადამიანის გული – ცენტრია მისი პიროვნებისა. გულში ხდება არჩევანის გაკეთება და გულშივე ხდება ყველა გადაწყვეტილების მიღება. გულში ხვდება ადამიანს უფალი და იქ სურს მას რომ დაემკვიდროს. გულში ეხება ადამიანი ღმერთს და ღმრთისაგან იღებს ის კაცობრიობის მთელ მოდგმასთან ერთობის განცდას. უფალი თავის სამკვიდრებლად ხდის ადამიანის გულს და თავისი მადლით აფართოვებს მას, რათა მან ცისა და მიწის ჩახუტება შეძლოს.
საკუთარ არსებაში ასეთი გაფართოვებული გულის მატარებელი ადამიანი, ვერასოდეს აწყენინებს მოყვასს – იცის რა, რომ ეს მის სულს დაასახიჩრებს, – ის მას საკუთარ სიცოცხლესთან აიგივებს. კავშირები, რომელსაც ასეთი ადამიანი დაამყარებს სხვა ადამიანებთან, მსგავსად მის მიერ წარმოთმული სიტყვებისა, მადლით აღავსებს გარშემომყოფთა გულებს. მან უწყის სულიერი ცხოვრების დიადი საიდუმლოებანი: რომ არაფერია საჭირო, მხოლოდ დამდაბლებული გულის მიძღვნა უფლისათვის, რათა მან განწმინდოს იგი, მასში არასოდეს გაქრება უფლის მასთან მყოფობის კვალი და შესძლებს გადასახლდეს იქ, სადაც ეგულება საუნჯე თავისი გულისა.
ღვთივსათნო ადამიანს, ორი მტერი ჰყავს, რომლებსაც უფრთხის: სიამაყე და სასოწარკვეთა. ის ერიდება სიამაყეს, იცის რა, რომ ის აცივებს გულს და სიყვარულის ძალას ართმევს. ამაყი იმდენად სავსეა საკუთარი თავით, რომ მასში სხვა ვერაფერი თავსდება და სრულიად დახურული რჩება ყველასათვის. მორწმუნე ერიდება სასოწარკვეთილებასაც, რამეთუ ის, ჩვენს მხნელ უფალს უძლურად წარმოაჩენს ჩვენს შიგნით არსებული ბოროტების წინააღმდეგ საბრძოლველად და ამგვარად, მძიმე ცოდვისაკენ, ღვთისგმობისაკენ უბიძგებს მას. ამ დროს გულში იშრიტება სიცოცხლე, და მას უკვე არც ღმერთთან და არც სხვა ადამიანებთან ურთიერთობა არ შეუძლია.
ამ ორი თვდამსხმელისაგან, ანუ სამაყიდა და სასოწარკვეთილებისაგან, ჩვენ გვათავისუფლებს სიმდაბლე. როგორც მარილი იცავს საკვებს გაფუჭებისგან და ანიჭებს გემოს, ასევე უნარჩუნებს სიმდაბლე მარად სიახლესა და ცხოველმყოფობას სიყვარულს. სიმდაბლე გულს კეთილსურნელებით აღავსებს და ის სათნო ხდება უფლისათვის და მის ტაძრად, სულიწმინდის სამკვიდრებლად იქცევა.
როგორც ქრისტე შთახდა პირველად ქუესკნელთა ქუეყანისათა და შემდეგ ამაღლდა ზედა ყოველთა ცათა (იხ.: ეფეს. 4: 9–10), ასევე მდაბალი სიყვარული განალაგებს საფეხურებსა და აღსავალ გზებს ადამიანის გულში. იმ საფეხურებით, რომლებიც ქრისტემ განვლო, რათა ადამიანებთან მოსულიყო, უნდა აღვიდეს ადამიანიც ღმერთთან. მაშინ, ღმრთის სულის წინამძღოლობით, ადამიანი ტოვებს ყოველგვარ ცოდვილ საქმიანობებს, უფლის საწინააღმდეგო ყოველგვარი აზრისა და სურვილებისაგან განიწმენდს გულს, ცოდვის სენისაგან ინკურნება და საკუთარ თავში ზეციურ სამკვიდრებელზე ფიქრს აღძრავს, თვთივსათნო საქმეებს იქმს და ღმრთაებრივი სიყვარულის, უსაზღვროებაში შედის, მამისა, ძისა და სულისა წმინდისა, და რომელნი ვიდოდიან ძალითი ძალად (იხ.: ფსალ. 83: 8), ხდებიან შვილები და მემკვიდრენი უფლისა, თანამემკვიდრენი ქრისტესი.
უფალმა იცოდა, რომ ვერავინ შეძლებდა სრული სისავსით მის ნიჭთა შეთვისებას, ამიტომაც არ დატოვა ადამიანი იმ მდგომარეობაში, რომელშიც იმყოფებოდა, დაცარიელებული ცოდვისაგან, არამედ ძე თვისი მხოლოდშობილი მოსცა მას, რომელმაც ისტორიაში შექმნა თავისი სხეული, ანუ ეკლესია, რომელსაც მთელი თავისი დიდება და ნიჭთა სრულყოფილება მიანიჭა. ჩვენ ეკლესიის წევრნი სინანულის გზითა და ქრისტესადმი რწმენით ვხდებით, რომლის მაცხოვნებელ ნებასაც ვუმორჩილებთ ჩვენს გულსა და გონებას.
ყოველი მონანული ადამიანი, სულიწმინდისაგან კონკრეტულ ნიჭს იღებს. ეს ნიჭი გვაკავშირებს ჩვენ ქრისტეს გასაოცარ სხეულთან, ეკლესიასთან და მადლის სრული სისავსით მოქმედებით, ეკლესიის დანარჩენ წევრთა ნიჭების თანაზიარს გვხდის, მათ შორის, ზეცაში მყოფი წმინდანებისაც, როლებიც უფლის რჩეულნი იყვნენ დედამიწაზე. ადამიანისა და ღმრთის ამგვარი თანაზიარობა განამდიდრებს სულს, მის ამოსავალ წერტილად იქცევა და წინაუძღვის უმწიკვლოდ იაროს ჭეშმარიტების გზით, რომელიც ქრისტემ განგვიცხადა.
სხეულის ნაწილთა შორის კავშირი იმით განსხვავდება, რომ ისინი სიყვარულის ბეჭედს ატარებენ, რომელიც იმ საზომით მოქმედებს, თუ როგორ ვიცავთ ჩვენ ქრისტეს მცნებებს. ამ სხეულის შიგნით, პავლე მოციქულის თქმით, ჩვენ ვზრუნავთ ერთმანეთისათვის, რათა განვიცდიდეთ ურთიერთას სიყუარულსა და კეთილთა საქმეთა (იხ.: ებრ. 10: 24). სულიერი სრულყოფილების მიღწევა, მხოლოდ ეკლესიის სხეულის შიგნით არის შესაძლებელი, სულიწმინდის ნიჭთა ყოველი წევრისათვის გაზიარებით. პავლე მოციქულიც ამავეს ადასტურებს, რომ მხოლოდ ყველა წმინდანთან ერთად შეგვიძლია გავითავისოთ, სიგრძე და სიგანე, სიღრმე და სიმაღლე ქრისტეს სიყვარულისა (იხ.: ეფეს. 3: 18–19).
მცირე მასშტაბით, მსგავს სულიერ ზრდას, ვხედავთ ქალისა და მამაკაცის ქრისტესმიერ ჰარმონიულ კავშირში, როდესაც ორივენი თავმდაბლად ცდილობენ თავიანთი ნიჭების სრულყოფას და ამ გზით იმ სიყვარულის მოპოვებას, რომელიც არ ეძებს თავისას და ერთადერთი გზამკვლევია ზეციურ სამოფოში.
უფალთან და სხვა ადამიანებთან ურთიერთობისას, როდესაც ჩვენ უნდა აღვასრულოთ ჩვენი დანიშნულება, ყველაზე დიდი მნიშვნელობა პიროვნულ თავისუფლებას ენიჭება. რაც შეეხება უფალს, მისი ნება აბსოლუტურია, რადგან მას არაფრისაგან შეუძლია შექმნას. უფალს არაფერი აკლია და არაფერს საჭიროებს. ამ სიყვარულის სისავსის გამო მან არა მხოლოდ შექმნა ადამიანი, არამედ მის გადასარჩენად თავი დაიმდაბლა და ხატი მონისა მიიღო (იხ.: ფილიპ. 2: 7), და ქვესკნელში, ჯოჯოხეთში ჩასვლაც არ დააყოვნა.
რაც მეტად ცდილობს ადამიანი ცოდვის გარეშე ცხოვრებას, უფრო მეტად თავისუფლდება ვნებათა წინააღმდეგობისაგან. უფალს ვერავინ ვერაფერს აიძულებს, მაგრამ ის თავის ნებას, არ ახვევს თავს თავის ქმნილებებს. ასევე ადამიანს, რომელიც უფლის მადლმოსილებას მოიპოვებს, არ სურს არც ერთი ადამიანისათვის თავისუფლების შეზღუდვა, მაგრამ, მას ასევე არ სურს, რომ მისი სული სხვისი დაქვემდებარების ქვეშ იმყოფებოდეს. ის ქრისტეს მსგავსებისაკენ მიილტვის, რომელმაც თავისი სიმდაბლითა და სიყვარულით სძლია ამ სოფელს და საკუთარი ნებით მსურველთ მისკენ მიიზიდავს, რომლებსაც საკუთარივე ნებითა და სრული თავისუფლებით სურთ მისი ერთგულება.
თავისუფლება, რომელსაც ადამიანი ეძებს, სულისაგან არის შობილი, ის არც პოლიტიკურია და არც საზოგადოებრივი, არამედ საკუთრივ სულიერი – თავისუფლება გულისა. რაც მეტად იწმინდება იგი, მით უფრო მეტად თავისუფლდება. ამგვარად, სიწმინდე არ წარმოადგენს რაიმე მორალურ პრინციპს, არამედ ის საკუთრივ სულიერი, ონტოლოგიურია. წმინდანი ის კი არ არის, ვინც მორალური თვალსაზრისით ჩინებული ყოფა-ქცევით გამოირჩევა, არამედ ის, ვინც ქრისტეს მცნებებს იცავს და საკუთარ თავში სულიწმინდის მადლს მოიხვეჭს.
როდესაც ადამიანის გული მადლით იხსნება, ის მკვიდრდება მასში. და რადგან ის – მისი არსებობის ფესვს წარმოადგენს, მადლის მიერ ადამიანი საკუთარი გულის მეუფე ხდება, ის ხდება ბატონი მთელი თავისი ბუნებისა. ამგვარად, ის საკუთარ სულში ღმრთის ტაძარს ატარებს. ის თავისუფალია და აღარ უნდა, რომ კვლავ შესცოდოს, არა იმ მიზეზით, რომ მორალური თვალსაზრისით ცოდვა აკრძალული და მიუღებელია, არამედ იმიტომ, რომ მას არ სურს მასში არსებული ღმრთის ტაძრის დანგრევა.
თუკი ჩვენ გვსურს ცოცხალი ურთიერთობის ქონა უფალთან, ანუ მისი მთელი გულით სიყვარული და მარად მასთან ყოფნა, ჩვენთვის აუცილებელია სუფთა, თავისუფალი და ყოველგარი ვნებისაგან დაცლილი გული. გული კი თავისუფლდება მაშინ, როდესაც ცოდვის კანონს სინანულით მოვაკვდინებთ და ჩვენი არსებობის ერთადერთ კანონად უფლის მცნებებს ვაქცევთ. ამ დროს სული სრულყოფილებისა და ღმრთაებრივი სიყვარულის განცდის მდგომარეობაში მოდის და უფლისადმი მოუკლებელი ლოცვის სურვილითა და ამ გზით კი – მოყვასის სიყვარულით იმსჭვალება.
ამგვარი ლოცვა ადასტურებს, რომ ადამიანი – ღმრთის ხატი და მსგავსია, მას უყვარს მოყვასი და პატივს მიაგებს მას. უფლის სიტყვა ჩვენი ძმების პირველ ადგილზე დაყენების სურვილს გვინერგავს და მისი საკუთარ თავზე მაღლა დაყენებისაკენ გვიბიძგებს. უფლის სიტყვის სიყვარული გვაძლევს ძალას, შეურყევლად ვიდგეთ მისი ნების უმკაცრეს გზაზე. ამგვარად, უფლის სიტყვა ჩვენთვის იქცევა ნათლობის სიტყვად, რომელსაც სულიერი ცხოვრების სიუხვიდან უვნებობის თავისუფლებაში გადავყავართ და რომელიც ჩვენს არსებას სიმშვიდით აღავსებს.
წყარო: http://pravoslavie.ru
სტატიაში გამოყენებული ილუსტრაცია შექმნილია სპეციალურად საიტისთვის evqaristia.ge©
