UTA 0170

ხსოვნა სიკვდილისა – არქიმანდრიტი ემილიანე სიმონაპეტრელი (ვაფიდისი)

გარდაცვალება ჭეშმარიტ ცხოვრებაში შემავალ კარებს გვიღებს

აბბა ისაია მოგვიწოდებს, რომ ყოველ დღე ჩვენ თვალწინ ვჭვრეტდეთ გარდაცვალებას: “ყოველ დღე ამყოფეთ სიკვდილი თვენი სახილველის წინაშე  და იფიქრეთ,თუ როგორც გახვალთ სხეულიდან”. ალბათ, უფრო მარტივი იქნებოდა, საკუთარი თავისათვის კუბოს დამზადება და ფიქრი იმაზე, რომ გარდავიცვლებით, როგორც ამას  უამრავი მოღვაწე აკეთებდა, მათ შორის ნეტარი მამა ტიხონი, ბერი პაისი ათონელის სულიერი მოძღვარი.

თუმცაღა, ეს ყოველივე, იძულებით ხსოვნაა სიკვდილისა და ის  ვერ იქნება ძლიერი. მაშინ , როდესაც აბბა ისაიას სიტყვებში იგულისხმება, რომ ადამიანი იცვლება, ხედავს რა თვალწინ საკუთარ გარდაცვალებას. მეფსალმუნე ამბობს: წინაისწარ ვხედევდ უფალსა, წინაშე ჩემსა მარადის (ფსალ. 15, 8), აქ კი ნათქვამია, რომ უფალს უნდა ხედავდე შენს თვალწინ და ზრუნავდე გარდაცვალებისათვის, ვინაიდან სიკვდილი – კარიბჭის გაღებას ნიშნავს. ისევე, როგორც ტაძრის კურთხევის განაწესში ეპისკოპოსი ამბობს: აღახუენით ბჭენი თქუენნი, მთავარნო, და აღეხუენით ბჭენი საუკუნენი – და აღებს აღსავლის კარებს, ანუ შესასვლელეს ჭეშმარიტ სიცოცხლეში, უფლის ტაძარში. თუკი ასე არ განვიცდით გარდაცვალებას, ვიფიქროთ მაინც მასზე, დაე მასზე ფიქრმა მოიცვას ჩვენი გონება და ამავდროულად ჩვენ ვიქნებით სიხარულში.

დაფიქრებულხართ იმაზე, თუ რამდენად ხშირად ინტერესდებით იმით, თუ როგორ გარდაიცვლებით, როგორ დატოვებთ სხეულს? ეს საკითხი სულიერი შინაარსის მატარებელია და გონებასა და გულს  საჭირო ფიქრებითა და საზრუნავებით აღავსებს. შეიძლება ითქვას, რომ საკუთარი გადაცვალების   დროის გამუდმებით თვალწინ წარმოდგენა – ნიშნავს ფიქრს იმაზე, თუ როგორ ვიფაციფუცებთ მაშინ, როგორ შეგვეშინდება და შევკრთებით, როგორ მივიღებთ წამალს, რომ თუნდაც ხუთი წუთით გავიხანგრძლივოთ სიცოცხლე. ამაზე ფიქრი, რა თქმა უნდა, სასარგებლოა და მოსაგრე მუდამ  იქმს ამას. ყოველი წმინდანი მსგავსს გულისთქმებსა და ფიქრებს აღძრავს ჩვენში, თუმცა აქ, აბბა ისაია, კონკრეტულად ამაზე არ საუბრობს. ის გულისხმობს – საბოლოოდ როგორი იქნება ჩქვენი  შეხვედრა სიკვდილთან.

როდესაც მონასტერში ვინმე საპატიო სტუმარს ველოდებით, ვფიქრობთ, თუ როგორ შევხვდეთ მას, რა საჩუქრები შევიძინოთ მისთვის და მისი მოსვლისათვის ვამზადებთ ტაძარს; ზუსტად ასევე, სიტყვები “როგორ გამოხვალთ სხეულიდან” ნიშნავს, “ როგორ შევხვდებთ ღმერთს”, როგორ წარვდგებით მის წინაშე სხეულისაგან განმოსილნი. ხედავთ, აბბა ისაიას ეს გამოთქმა როგორ სუნთქავს რეალიზმით, ეს სიცოცხლის მომტანი ღვაწლია,  უფლის წინაშე წარდგომა, გარდაცვალების შემდგომ მის წინაშე წარდგომამდე.

როდესაც ხედავ, რომ შენს გვერდით ვიღაც აგონიაში იმყოფება და იტანჯება, შენ იცი, რომ ის გარდაიცვლება. ასევე უნდა იცოდე, რომ შენც აუცილებლად გარდაიცვლები. წმინდა მამები უამრავი ფორმით გვიცხადებენ და ხაზს უსვამენ, რომ ის, ვინც არ ფიქრობს გარდაცვალებაზე,  საკუთარ თავს ატყუებს, რამეთუ უგულვებელყობს ჭეშმარიტ დაბადებას, შობას მარადიულობაში. ის ჩანასახში მყოფ ბავშვს ჰგავს, რომელიც არ ფიქრობს იმაზე, რომ უნდა დაიბადოს, ან ფიქრობს, რომ არასოდეს დაიბადება. იფიქრეთ გარდაცვალებაზე – ეს გახლავთ “ემბრიონის” ზრდისა და განვითარების პროცესი. სიკვდილის არხსოვნა –  საშვილოსნოდან გამოსვლაზე და სინათლის ქვეყანაში, სასუფეველში გადასვლაზე უარის თქმას ნიშნავს.

ადამიანის მომავალი მის დღევანდელ დღეზეა დამოკიდებული

ადამიანი, რომელიც უმიზნოდ ცხოვრობს  და დროს ამაო საუბრებსა და კამათში ფლანგავს, კარგავს დღევანდელ დღეს, მაშასადამე, კარგავს მარადისობასაც, რამეთუ მომავალი ადამიანისა, მის დღევანდელ დღეზეა დამოკიდებული.

თუკი მე დღეს, საკუთარ პრობლემებში და განცდებში ვარ ჩაძირული, ან ვაკვირდები იმას, თუ რას აკეთებს მოყვასი, ან უფლისათვის უცხო სხვადასხვა ინტერესებითა ვარ გატაცებული, ასეთივე იქნება ჩემი ხვალინდელი დღე, ამაზეა დამიკიდებული ჩემი მომავალი მარადისობაში. თუკი დღეს სულიერად მკვდარი ვარ, მკვდარი ვიქნები მარადისობაშიც.

ადამიანისათვის, რომელიც ყველაფერს აკეთებს და ყველაფრით ინტერესდება, მისთვის ეს მრავალფეროვნება  საამური ხდება. მთელი ცხოვრება ის ხან ერთი და ხან მეორე რამით დაინტერესდება, ყველაფერით, გარდა უფლისა. თუკი დღეს კომფორტული ცხოვრება გვიყვარს, საკუთარი სიმართლის დაცვა, გვიყვარს ჩვენი ეგოისტური მიჯაჭვულობა ამა თუ იმ ადამიანზე, მაშინ, იგივე გვეყვარება მარადისობაშიც. ჩვენ ვერასოდეს შევძლებთ უფლის მთელი გულით შეყვარებას. ამიტომაც გვმოძღვრავს მოციქული :არამედ ყოველდღე შეაგონეთ ერთმანეთს, ვიდრე არ ითქმის “დღესო”(ებრ. 3, 13), სანამ არ დაღამებულა და  არ ჩასულა მზე.

რატომ მეკითხებით, სად მიდის მოღვაწე გარდაცვალების შემდეგ? მე არ ვიცი ეს, რამეთუ ვერ ვჭვრეტ ღმრთაებრივი ცოდნის სიღრმეს. ეს მხოლოდ უფალმა უწყის. მაგრამ, ნუთუ არ იცით, რომ ცათა სასუფეველი, სამოთხე, მარადიულობა და სიცოცხლე ქრისტეში – ეს  გახლავთ არა ის, რაც მომავალში უნდა მოხდეს, არამედ ის, რაც გაქვთ ან არ გაქვთ? სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, შენ ან იმყოფები სიცოცხლეში და სასუფეველში, ან არა, რამეთუ სასუფეველი – ყოველგვარი ცოდვის მოკვდინებაა. შენ ცათა სასუფეველში ხარ იმ  მომენტიდან, როგორც კი შენში ყველა ცოდვას გაანადგურებ. შესაბამისად, თუკი შენს არსებაში ჯერ კიდევ მოქმედებს ცოდვა, შენ ზეცაში კი არა, წყვდიადში, ღამის უკუნში იმყოფები და არ უწყი საით მიდიხარ.

რატომ არ გვჯერა, რომ გარდავიცვლებით?

ადამიანს არ სჯერა, რომ გარდაიცვლება. რატომ? იმიტომ, რომ ის  არ ცხოვრობს მიღმიერი ცხოვრებით. ვინც მარადიული სიცოცხლისათვის ცხოვრობს, ესწრაფვის სიკვდილს. ის კი, ვინც ცოდვაში ცხოვრობს, ვერ იტანს სიკვდილს და სურს მისი მოსვლის შეყოვნება. ასეთ ადამიანს, სიკვდილისწინა ამოსუნთქვისასაც კი არ სჯერა, რომ გარდაიცვლება და ამიტომაც სიკვდილის წინ სინანული, მისთვის შეუძლებელი ხდება.

“კიდევ რამდენი დრო დამრჩა მე ამქვეყნად? – წარმოთქვი ეს სიტყვები და იფიქრე მათზე, თუნდაც რომ არ გჯეროდეს მოახლოვებული გარდაცვალებისა. თუკი იფიქრებ, რომ დღეს ან ხვალ გარდაიცვლები, შენ აღარ შესცოდავ.


წყარო: წიგნიდან “Жить в присутствии Бога” , არქიმანდრიტი ემილიანე (ვაფიდისი), მოსკოვი 2020

სტატიაში გამოყენებული ფოტო შექმნილია სპეციალურად საიტისთვის evqaristia.ge© 

Share