ქრისტეს აღდგომა – ახალი სიცოცხლე და ჩვენი ცხოვრების საზრისი – ლიმასოლის მიტროპოლიტი ათანასე

ღმერთმა შექმნა სამყარო და არაარსისაგან არსებობაში მოიყვანა ადამიანი, როგორც სულისა და ხორცის ფსიქოსომატური ერთობა. მართლმადიდებელი ეკლესია ადამიანში არ განყოფს სულსა და ხორცს, არამედ უყურებს მას, როგორც პიროვნებას, რომელშიც სული და ხორცი ერთი მთლიანობაა. ღმერთმა ადამიანი თავის ხატად და მსგავსად შექმნა, დაასახლა სამოთხეში, რათა იქ მასთან ცოცხალი ურთიერთობა ჰქონოდა და ამ კავშირის მეშვეობით უკვდავი ყოფილიყო.

ეკლესია სამი სახის სიკვდილის შესახებ საუბრობს. პირველი – ბიოლოგიური სიკვდილი, როდესაც ადამიანის სხეული კვდება; მეორე – სულიერი სიკვდილი, როდესაც ადამიანი ჭეშმარიტ სიცოცხლეს, ღმერთს შორდება. მესამე – მარადიული სიკვდილი, სამყაროს დასასრულისა და ქრისტეს დაბრუნების შემდეგ, როდესაც ადამიანი შეიძლება სულითაც და სხეულითაც დაშორდეს ქრისტეს. სწორედ ეს არის მარადიული სიკვდილი – შორს ყოფნა ჭეშმარიტი სიცოცხლისგან.

როდის გვხვდება წმინდა წერილში პირველად სიტყვა ,,სიკვდილი’’? მაშინ, როდესაც მივიღეთ მცნება: “ყველა ხის ნაყოფი გეჭმევა ამ ბაღში.მხოლოდ კეთილის და ბოროტის შეცნობის ხის ნაყოფი არ შეჭამო, რადგან როგორც კი შეჭამ, მოკვდებით”. ადამიანი ეცემა და ღმრთისაგან მონიჭებული თავისუფალი არჩევანის შედეგებს იმკის. სიკვდილი არ არის ღმრთის სასჯელი. მან გააფრთხილა ადამიანი, თუ რა ელოდა ურჩობის შემთხვევაში. სწორედ ამ დროს მოკვდა სიკვდილით ადამიანი. ურჩობამ გამოიწვია ღმერთთან ცოცხალი კავშირის შეწყვეტა. ქრისტე კი მოვიდა და გვითხრა: “მე ვარ სიცოცხლე”. როდესაც არ გაქვს ქრისტესთან ურთიერთობა, შენ არ ხარ ცოცხალი. ღმერთმა ისე შექმნა ადამიანი, რომ მას სიკვდილის გემო არასდროს ეხილა, ის მასთან შინაგან ერთობაში იმყოფებოდა, მაგრამ ეს ყველაფერი დაირღვა და ეს სამყაროც დაზიანდა. ადამიანიც და მთელი ქმნილი სამყაროც ხრწნას, ბოროტებას და ცოდვას დაექვემდებარა. ადამიანმა თავად გამოუტანა საკუთარ თავს სასიკვდილო განაჩენი.

კაცობრიობაც ამ მონობაში იმყოფებოდა მანამ, სანამ არ მოვიდა ქრისტე – ახალი ადამი. ძე ღმერთი გახდა ადამიანი, განაქარვა სიკვდილი და მთელ სამყაროს უკვდავება მიანიჭა.

ცოდვით დაცემის შემდეგ, ადამიანის ცხოვრება გახდა გზა სულიერი და ბიოლოგიური სიკვდილისა. მოვიდა დრო, ღმერთის განკაცებისა, რომელმაც თავისი სიკვდილითა და მკვდრეთით აღდგომით დაამარცხა, დაატყვევა და აღმოფხვრა სიკვდილი. დააარსა ეკლესია და მის მიერ დაუსრულებლად გვაძლევს საკუთარ თავს, თავის უწმინდეს სისხლსა და ხორცს, რომელიც არის წყარო სიცოცხლისა და დამმარცხებელი სიკვდილისა.

თავად ქრისტე მოკვდა უსაშინლესი, მტკივნეული და ამასთან ერთად, სამარცხვინო სიკვდილით. იმ ეპოქაში ჯვარზე სიკვდილი დამამცირებლად და სამარცხვინოდ ითვლებოდა. მას არ შეშინებია ასეთი სამარცხვინო სიკვდილის და გარდა ამისა, გაიარა შემზარავი გზა და ტკივილები: ნერწყვა, გაშოლტვა, ცემა, შეურაცხყოფა, ცილისწამება… რისთვის? იმისათვის, რომ ეჩვენებინა ჩვენთვის, რომ მან პირველმა გაიარა ამ გზაზე და რომ არც ერთ ადამიანს არ ეთქვა ის, რომ ადამიანად მოსულ ღმერთს კარგი ცხოვრება და მშვიდი აღსასრული ჰქონდა. ეს ყველაფერი თავად ღმერთს რომ არ დაეთმინა, ადამიანიც უარს იტყოდა მოთმენაზე. პეტრე მოციქული ამბობს იმას, რომ სწორედ მან დაითმინა მთელი ეს ტრაგედია და ყველას პირი დაუყო, ვისაც შეიძლება ეთქვა, რომ უსამართლოდ იტანჯება.

რას გვეუბნება ქრისტე პავლე მოციქულის პირით? იმას, რომ არ დავკარგოთ იმედი. შეიძლება ვმწუხარებდეთ, მაგრამ იმედს ხელი არ უნდა გავუშვათ. თუ ჩვენ არ გვაქვს მარადიულ სიცოცხლეში მუდამ ქრისტესთან ყოფნის იმედი, მაშინ როგორ გავუძლებთ სიკვდილს? აღდგომისა და მარადიული სიცოცხლის გარეშე ჩვენს ცხოვრებას აზრი და მიზანი არ აქვს. გქვონდეს ქრისტეს იმედი და რაც არ უნდა მოხდეს, ის არ მიგვატოვებს! ქრისტესთან ყოფნით შეიძლება განსაცდელი არ შეწყდეს, მაგრამ მისი ჩვენს გულში მყოფობის შეგრძნება ნებისმიერ ბოროტებას სიკეთედ, ხოლო სასიკვდილო შხამს მარადისობის წამლად გარდაქმნის. თანდათანობით, დროთა განმავობაში ამ ყველაფრის სარგებელიც გამოჩნდება. ტანჯული ადამიანი მშვიდი ხდება, თუკი ქრისტესთან ახლოსაა. ხოლო როდესაც ამ სამყაროს დავტოვებთ და ყველაფერს სხვა პერსპექტივაში დავინახავთ, მაშინ ჩვენი პირველი ბუნებრივი რეაქცია ღმრთისადმი მადლიერება იქნება ყველა იმ ტკივილის გამო, რაც მიწიერ ცხოვრებაში შეგვხვდა.

სიკვდილი აღარ არსებობს. ქრისტეს სიყვარულმა ჩვენთვის სიკვდილი დაამარცხა! სწორედ ამიტომ, ეკლესიაში სიტყვა ,,სიკვდილის’’ ნაცვლად, ვხმარობთ სიტყვას – “მიძინება”. ეკლესიისთვის ყველა ადამიანი ცოცხალია, ხოლო სიკვდილი კი – დროებით ძილია.

თუკი იქამდე ადამიანისთვის სიკვდილი იყო შემზარავი, ახლა პირიქით, ადამიანი ხდება სიკვდილისთვის საზარელი, რადგან იესუ ქრისტემ განაქარვა მისი ხელმწიფება. ამიტომაც ვგალობთ: “ქრისტე აღდგა მკვდრეთით, სიკვდილითა სიკვდილისა დამთრგუნველი!” აღარავის ეშინოდეს სიკვდილის, რადგან მხსნელის სიკვდილმა გაგვათავისუფლა!

სიკვდილი – მშობიარობაა, ტკივილია. ამ დროს ადამიანი ტკივილით იბადება მარადიულ სიცოცხლეში – ქრისტეს სამეფოში. იქ ყველაფერი ძველი, წარმავალი ქრება და რჩება მხოლოდ ქრისტეს ნათელი. ყველაფერი იცვლება და გარდაიქმნება, ადამიანიც გამოუთქმელ ნუგეშს იღებს და აცნობიერებს, თუ რის გამო შეემთხვა ყველაფერი, ამის შემცნობელი კი, ადიდებს თავის შემოქმედს.

რა პასუხი აქვს ეკლესიას ტანჯული ადამიანისადმი? ის არ ფარავს სიკვდილის ფაქტს, მაგრამ არც უიმედობის საფუძველს გვიტოვებს. ის სიკვდილის შხამსაწინააღმდეგოგ გვთავაზობს ქრისტეს ნათელს. ეკლესიის სიტყვა იმედის სიტყვაა: “ნუ გეშინინ, რამეთუ მე მიძლევიეს სოფელსა”. ეკლესიის სიტყვა – ქრისტეა. იყავით მამაცნი, ქრისტემ დაამარცხა სიკვდილი, ჩვენც გვაძლევს ამის ძალას და მასთან მარადიულად ყოფნის საშუალებას! მიუხედავად იმისა, რომ ზოგჯერ თითქოს სიკვდილი გვამარცხებს, ჩვენი მოთმინებისა და შეუპოვრობის შემთხვევაში, ქრისტე მაინც გვაძლევს მისი დამარცხების ძალას. ეს ყველაფერი მაშინ რეალიზდება, თუკი ტკივილს სულიერ სამუშაოდ ვაქცევთ. ძალიან მნიშვნელოვანია ამ ყველაფრის კარგად გაცნობიერება. თუკი ეს არ გამოგვივიდა, მაშინ ჩვენი ცხოვრება ტრაგედიად იქცევა. ქრისტე არის ნათელი სოფლისა. თუ ჩვენში ქრისტე არ არის, ჩვენ წყვდიადში ვიმყოფებით! თუკი შევიყვარებთ ქრისტეს და მასთან ვიცხოვრებთ, მაშინ გადავხლახავთ სიკვდილსაც და ხრწნილებასაც და ჩვენი სიცოცხლე ჭეშმარიტი სიხარულით იქნება აღსავსე.

ეკლესია მხოლოდ კი არ იხსენებს ორიათასი წლის წინათ მომხდარ ისტორიას. დღესასწაულები ძალიან ღრმა სულიერი მნიშნვნელობის მატარბელნი არიან. წმინდა მამების გამოცდილება გვიჩვენებს, რომ მიწიერ ეკლესიაში მომხდარი მოვლენები, ორგანულ და პირდაპირ კავშირშია ქრისტეს ზეციურ ეკლესიასთან. ამ დღეებში, ჩვენ მოწოდებულნი ვართ, რომ ქრისტეს მადლის თანაზიარნი და ამ დიადი მოვლენის თანამონაწილენი გავხდეთ.

იმისათვის, რომ ამ მოვლენების თანაზიარნი ვიყოთ, აუცილებელია მომზადება და სიღრმისეულად უნდა გვესმოდეს, თუ რა მოხდა ამ დღეებში. თუ ღმრთისმსახურებაზე მოუმზადებელნი მოვდივართ და არაფერი გვესმის, მაშინ ვერანაირ სარგებელს ვერ მივიღებთ. შეიძლება ჯვარცმისა და გარდამოხსნის შემხედვარე, ჩვენს გულს რაღაც შეეხოს, მაგრამ ნამდვილი თანამონაწილეობა მაშინაა შესაძლებელი, თუ სწორად მოვემზადებით. როგორ მოვემზადოთ სწორად? თუ ამ დღეებში ვიქნებით კონცენტრირებულნი, არ დავკავდებით ათასი უსარგებლო საქმით, თუ მაქსიმალურად ხშირად ვიქნებით ღმრთისმსახურებაზე, თუ გულმოდგინედ ვიღვაწებთ იესუს ლოცვაში, წმინდა წერილისა და წმინდა მამათა ლიტერატურის კითხვაში, თუკი შევთხოვთ ქრისტეს, რომ შევიგრძნოთ და გაცოცხლდეს ჩვენში ეს მოვლენები, მაშინ ჩვენი კეთილი ზეციური მამა აუცილებლად აღასრულებს ჩვენს სათხოვარს. თუ გვინდა, რომ ჩვენში ქრისტეს ტკივილების განცდა იყოს, რომ არ ვწუწუნებდეთ სირთულეებისას და გავაცნობიეროთ, რომ ამქვეყნად ასეთია ჩვენი გზა და თუ გვინდა, რომ ქრისტეს გავყვეთ, მაშინ ჩვენ ორი რამ უნდა გავაცნობიეროთ და გავაკეთოთ: პირველ რიგში – არ უნდა ვეძებოთ და არ უნდა იყოს ჩვენი მიზანი ამქვეყნიური პატივი, დიდება, სიამოვნება და წარმატებები; მეორე – მივიღოთ ჩვენს ცხოვრებაში არსებული ტკივილები. ჩვენ მიზანი არ უნდა იყოს ამქვეყნიური კეთილდღეობა და აღიარება, რათა ეს ყველაფერი საცდურად არ გვექცეს, რადგან როდესაც ეს სოფელი ზურგს გვაქცევს და ტკივილს, მწუხარებას და განსაცდელებს ვხვდებით, ქრისტეს ერთგულნი დავრჩეთ და მასთან ცოცხალი ურთიერთობა გვქონდეს.

ეკლესია ქრისტეს მიერ დათმენილ ტკივილებს ასე დეტალურად იმიტომ კი არ აღგვიწერს, რომ ქრისტე შეგვებრალოს, არამედ იმისათვის, რომ მის შეყვარებაში დაგვეხმაროს. რომ გვაჩვენოს, თუ როგორ შეგვიყვარა ქრისტემ, რათა ჩვენს გულშიც მის მიმართ სიყვარული აღიძრას, რომლის მიერაც გადავრჩებით და მარადიულად მასთან ვიქნებით. ასე რომ, ქრისტეს ტკივილები მწუხარების მიზეზი კი არ არის, არამედ ჩვენი გადარჩენის. ის ჯვარიც, რომელიც ქრისტეს სიკვდილის იარაღი იყო, სიცოცხლის, გამოხსნისა და სიხარულის სიმბოლო გახდა.

როდესაც ჯვარცმის ხატს ვუყურებთ, ნათლად ჩანს, რომ მან ეს ტკივილი საკუთარი ნებით მიიღო და სწორედ ის არის ამ ყველაფრის წარმმართველი და არა ადამიანური ბოროტების მსხვერპლი. ქრისტე არის მეუფე დიდებისა, რომელიც ჯვრის მიერ მღვდელმოქმედებს ჩვენი გამოხსნის საქმეში და მკვდრეთით აღდგომას გვანიჭებს. რა თქმა უნდა, თუკი ვინმე ქრისტეს ტკივილებს ადამიანურად შეხედავს, სიბრალული გაუჩნდება, მაგრამ უპირველესად, ეკლესია წარმოგვიდგენს ღმერთკაც ქრისტეს, რომელმაც გადაარჩინა კაცობრიობა. მან, როგორც დიდმა მღვდელმთავარმა, საკუთარი თავი შესწირა მსხვერპლად და ამით სამოთხის კარი განგვიღო. როდესაც ეკლესია ქრისტეს, ღმრთისმშობელსა და წმინდანებს გამოსახავს, ამით არამხოლოდ ისტორიულ მოვლენებს წარმოგვიჩენს, არამედ გვიჩვენებს იმას, რაც უხილავია – ანუ სიღრმისეულ არსს. დიახ, ქრისტეს ტკივა ჯვარზე და კვდება. ჯვარი მართლაც უაღრესად სამწუხარო დასასრული იქნებოდა, მას აღდგომა რომ არ მოჰყვებოდეს. ამიტომაც, ეკლესიაში ცენტრალური ადგილი ქრისტეს აღდგომას უკავია. ყოველ კვირას ჩვენ აღდგომას აღვნიშნავთ და არა ჯვარცმას. სწორედ აღდგომით ცოცხლობს ეკლესია.

სწორედ ქრისტეს აღდგომას აღვნიშნავთ ყოველ კვირას და არა შობას, ნათლისღებას და სხვას. ქრისტეს აღდგომაა ეკლესიის საფუძველი. როგორც პავლე მოციქულმა თქვა, თუკი ქრისტე არ აღმდგარა, მაშინ ამაოა ჩვენი სარწმუნოება და ამაოა ჩვენი შრომაც, რადგან ადამიანი სიკვდილის ტყვე იქნებოდა.

ამრიგად, აღდგომამ სიკვდილისაგან გაგვათავისუფლა, მაგრამ რას ნიშნავს ეს ყველაფერი? “აღდგომა ქრისტესი ვიხილეთ, თაყვანის ვსცეთ წმიდასა ამას უფალსა დიდებისასა იესუს, მხოლოსა უცოდველსა”. რას ნიშნავს ჩვენთვის აღდგომა და რას ცვლის ის ჩვენს ყოველდღიური ცხოვრებაში? აღდგომა – სხვა სიცოცხლეა, ქრისტეს სასუფეველია. როგორც სააღდგომო საკითხავებში ვკითხულობთ, საფლავისაგან ახალი სიცოცხლე აღმობრწყინდა. ჩვენ, როგორც ეკლესიის შვილები, ამ რეალობის ცოცხალი განცდით უნდა ვცხოვრობდეთ. უნდა ვგრძნობდეთ ქრისტეში ამ ახალ სიცოცხლეს. ჩვენ არ შეიძლება ვიცხოვროთ ისე, როგორც სიკვდილის ტყვეებმა და მონებმა. რა თქმა უნდა, როგორც ვთქვით, ცხოვრების გზაზე მრავალი ტკივილი, მწუხარება და ბრძოლა გვხვდება. შეუძლებელია მწუხარებების სასმისის თავიდან აცილება. მთავარია რა სარგებელს მივიღებთ ამ ყველაფრისგან და როგორ შევსვამთ ამ სასმისს – დრტვინვით თუ მადლიერებით.

მიუხედავად იმისა, რომ ჩვენ ეკლესიის წიაღში ვცხოვრობთ, ვლოცულობთ, ვკითხულობთ და ა.შ გვაკლია აღდგომის სიხარული, რადგან ჩვენ ჯერ არ გავთავისუფლებულვართ ამასოფლის სულისაგან. ჩვენ ჯერ კიდევ მიჯაჭვულნი ვართ ამ სოფელზე. ჩვენ ჯერ კიდევ არ ავმაღლებულვართ მიწიერზე და არ მოგვიხვეჭავს ქრისტეს სული. არსებობენ ადამიანები, რომელთა გულშიც ქრისტე მკვიდრობს. ისინი სხვა ადამიანებივით არიან ამქვეყნიურ ცხოვრებაში ჩართულნი, არ არიან უგრძნობელნი და გულგრილნი, მაგრამ მათ სხვანაირი შინაგანი მდგომარეობა აქვთ და მარადიულ სიცოცხლეს შეიგრძნობენ. ქრისტეს შეგრძნება არ გვაძლევს იმის საშუალებას, რომ რამეს მივეჯაჭვოთ, რადგან ამ დროს ცხადად ვაცნობიერებთ, რომ ყველაფერი მიწიერი წარმავალია და მხოლოდ ქრისტეა მარადიული. თუ ადამიანი ამგვარად ცხოვრობს, მაშინ ღირსეულად აღიქვამს ყველაფერს, რაც მის ირგვლივ ხდება.

ქრისტემ შემუსრა ჯოჯოხეთის ბჭენი, გაანადგურა ყველაფერი, რაც გვატყვევებდა და გაგვათავისუფლა ცოდვისაგან. მონობაა ყველაფერი, რაც გვაჯაჭვებს. ჩვენ ამით ამ სამყაროს კი არ უარვყოფთ, არა. ჩვენ ვიყენებთ ამ სამყაროს, მაგრამ ის ვერ უნდა გვიყენებდეს ჩვენ. ვიყენებთ და ვიღებთ ყველა ამქვეყნიურ სიხარულს, რასაც ქრისტე გვანიჭებს, მაგრამ ჩვენ არ ვართ ამ სოფლის მონები. ქრისტემ გაგვათავისუფლა ყოველგვარი მონობისაგან. მხოლოდ მაშინ ვიგრძნობთ ქრისტესმიერ სიხარულს, თუკი ამასოფლის ბორკილებისგან გავთავისუფლდებით.

ქრისტიანისთვის მართლაც ტრაგედიაა აღდგომის სიხარულის განცდის ნაცვლად მოწყენილობასა და უბრალო ადამიანურ არსებობაში ცხოვრება. ქრისტე ასეთ საჩუქარს გვაძლევს და ჩვენ კიდევ არ ვიღებთ და ვერც ბედნიერებას ვპოულობთ. ქრისტე აღდგომის თავისუფლებას გვთავაზობს, ჩვენ კი უარს ვამბობთ, არადა სწორედ მასშია ცხოვრების საზრისი და მხოლოდ ასე ვიგრძნობთ თავს ჭეშმარიტად თავისუფალ ადამიანებად.

ქრისტემ თქვა: “სიხარული თქვენი არავინ მოგიღოს თქვენგან”(ინ.16:22) – ანუ თქვენს სიხარულს ვერავინ წაგართმევთო. ეს არ არის ისეთი სიხარული, როგორსაც ეს სოფელი გვაძლევს, ეს ქრისტესმიერი, ზეციური სიხარულია. თუ ტკივილს არ განიცდი, ვერც ამ სოფლისგან მიჯაჭვულობისგან განთავისუფლდები, რათა ქრისტესმიერი, ახალი სიცოცხლის ჟანგბადით ისუნთქო. ქრისტე აღდგომის სიხარულს განიჭებს, რათა თავისუფლების ჰაერი ჩაისუნთქო, შენ კი უარი თქვი და ეს ჟანგბადი ნახშირორჟანგად აქციე. ქრისტემ მეფის შვილად გაქცია, შენ კი წახვედი, მონა გახდი და ღორებს მწყემსავ, ქრისტემ თავის ტრაპეზზე მიგიწვია, შენ კი უარი თქვი მისვლაზე. ჩვენ, როგორც მეფის შვილები, მოწოდებულნი ვართ, რომ ქრისტეს სასახლეში ვცხოვრობდეთ, ჩვენ კი წვრილმანები უბედურებად გვაქცევენ, არ ვცდილობთ ეს ჯაჭვები გავწყვიტოთ, გამოვაღწოთ გარეთ და მტკიცედ ვთქვათ, რომ აღარ გვინდა ეს მონობა.

ქრისტეს აღდგომა ჩვენს ცხოვრებას საზრისს ანიჭებს და მხოლოდ აღდგომის ნათლის წყალობით შეიძლება დავიტიოთ ის, რაც ჩვენს თავს ხდება, შევეწინააღმდეგოთ და დავითმინოთ პირველ რიგში საკუთარი თავი, შემდეგ კი ჩვენი და-ძმები. ჩვენ მოწოდებულნი ვართ, რომ ერთმანეთს გვერდში ვედგეთ: “ურთიერთარს სიმძიმე იტვირთეთ და ესრეთ აღასრულეთ სჯული იგი ქრისტესი”(გალ.6:2).

წყარო: http://pravoslavie.ru